"Należy pozwalać dzieciom rysować, co chcą i jak chcą,

byle rysowały chętnie i szczerze" - S. Szuman

 

Twórczość plastyczna w wieku przedszkolnym, pokrewna zabawie, przejawia się u dzieci powszechnie i charakteryzuje ten okres rozwojowy. Bawiąc się lub operując plastycznym materiałem, dzieci przyjmują postawę czynną, pragną działać. Twórcza działalność dziecka w czasie rysowania, czy lepienia zależy od pracy jego myśli, przeżyć uczuciowych, zamiarów. Gotowy wytwór plastyczny bywa na ogół wyrazem bardzo osobistych zainteresowań i przeżyć dziecka, zawiera duży ładunek jego uczuć. U większości dzieci rysowanie, lepienie, wycinanie ma charakter czynności samodzielnej i twórczej. Wytwory poszczególnych dzieci różnią się od siebie pod względem formy i treści. Ze względu na charakterystyczny styl wytworów dziecka oraz ich twórczy charakter i niezaprzeczone wartości estetyczne mówimy o twórczości plastycznej w tym wieku jako o „sztuce” dziecka.

Zajęcia plastyczne rozwijają myślenie dziecka w ścisłym powiązaniu z procesem działania. W czasie tych zajęć myśl dziecka pracuje żywo i twórczo. Wysiłek umysłowy, towarzyszący pracy dziecka sprawia, że stopniowo zaczyna ono sobie uświadamiać, jakie środki zastosować dla osiągnięcia zamierzonego celu. Działanie zmusza dziecko to zastanowienia się, dzięki czemu jego wyobrażenia i pojęcia stają się dokładne, wzmacnia się proces analizy w myśleniu, a jednocześnie dziecko stale dokonuje syntezy, scalając wyobrażenia i uogólnienia. Zajęcia plastyczne rozwijają myślenie dziecka w ścisłym powiązaniu z procesem działania. Twórczość plastyczna jest dla dziecka nie tylko źródłem przyjemności estetycznej i radości, że coś potrafi samo zdziałać, ale również przyczynia się do poznania przez dziecko otaczającego świata. W ten sposób dziecko zdobywa o przedmiotach proste, jasne wyobrażenia, które następnie wzbogaca w wyniku dalszego doświadczenia. Zajęcia plastyczne przyczyniają się nie tylko do kształtowania u dzieci procesu twórczego myślenia, lecz także ich charakteru i postępowania. Podstawowym warunkiem rozwoju oryginalnej twórczości plastycznej dziecka jest jego aktywność i samodzielność działania. Twórcza praca wymaga samodzielności, umysłowego wysiłku, pomysłowości dziecka. Kierowanie zajęciami plastycznymi w przedszkolu, rozwijanie zdolności i umiejętności dzieci w tej dziedzinie musi się opierać na poszanowaniu właściwego dzieciom sposobu rysowania, lepienia, wycinania i operowania różnorodnym materiałem plastycznym. Prace dziecka trzeba oceniać miarą jego możliwości, a nie według tego, na co stać człowieka dorosłego.

Prace dziecka odznaczają się charakterystycznymi cechami z punktu widzenia kolorystyki. Dzieci na ogół lubią posługiwać się barwami żywymi, jaskrawymi i potrafią je łączyć harmonijnie w swoich rysunkach i malowankach. Dziecko jest dobrym kolorystą i zadziwia nawet artystów plastyków umiejętnością dobierania i zestawiania barw, czego nie czyni zresztą świadomie w takim stopniu jak dorosły. Dzieci w wieku przedszkolnym przedstawiają wszystkie nurtujące je sprawy bez względu na stopień trudności wykonania. Tak więc treścią wypowiedzi bywa ich najbliższe otoczenie, zdarzenia w domu, na podwórku, ulicy, w przedszkolu. Chętnie rysują do oglądanych programów telewizyjnych i słuchanych bajek. Dużą rolę w tworzeniu artystycznych wizji dziecięcych odgrywają fantastyczne opowieści, wierszyki i piosenki dziecięce. Najgłębszym źródłem pomysłów twórczych bywa jednak od samego początku wyobraźnia dziecka. Przystępując do tworzenia dziecko odwołuje się do swoich doświadczeń poznawczych i związanych z nimi stanów emocjonalnych, które odnawiają się i potęgują w trakcie pracy twórczej. Pod wpływem wzrastającej wiedzy o świecie, różnych przeżyć i doświadczeń wytwory plastyczne dzieci stają się dojrzalsze, obejmują większy zakres treści oraz wzbogacają się pod względem formy. Oprócz cech podstawowych jakiegoś przedmiotu dziecko stara się uwydatnić jego rysy charakterystyczne. Dziecko coraz bardziej modeluje bryłę gliny lub kontur rysunku, który zaczyna nabierać giętkości i życia. W przedszkolu, zwłaszcza w grupach starszych, spotyka się dzieci, które z upodobaniem i precyzją rysują, lepią lub wycinają bardzo małe przedmioty. Po dokonaniu przeglądu wytworów dzieci młodszych i starszych utwierdzamy się w przekonaniu, że twórczość plastyczna dziecka w wieku przedszkolnym może osiągnąć wysoki pod względem estetycznym poziom w granicach prostych, prymitywnych jeszcze środków, jakimi posługuje się dziecko.

 

                                                                                                                                                       Opracowała-Dalmara Kozioł